Łożyska ślizgowe to bardzo szeroki a zarazem niezbyt precyzyjnie usystematyzowany temat w polskim internecie. Liczne publikacje w którym każda z nich określa i opisuje łożyska jako zupełnie inną rzecz wprowadzają tylko zamieszanie. Postanowiliśmy się z tym rozprawić i wyjaśnić dokładnie czym są łożyska i tulejki ślizgowe. Zapraszamy do przeczytania artykułu.
Łożyska ślizgowe to elementy urządzenia, maszyny, umożliwiające względny ruch obrotowy oscylacyjny lub posuwisto-zwrotny, jednego elementu (wał/czop) względem drugiego (gniazdo/obudowa).
Istnieje wiele rodzajów łożysk ślizgowych, które trzeba usystematyzować pod kątem: wielkości, obciążenia, prędkości obrotowej, rodzaju ruchu, rodzaju tarcia, składu chemicznego, środka smarnego. Ta różnorodność wymusza skompletowanie maksymalnej ilości informacji o warunkach pracy, aby dobrane łożysko spełniało pokładane w nim oczekiwania.
O geometrii łożysk ślizgowych decydują:
- średnica wału/czopa,
- średnica wewnętrzna tulei/łożyska/panwi,
- stosunek długości L panwi do jej średnicy wewnętrznej Ø dp,
- promieniowy luz łożyskowy,
- grubość ścianki tulei panwi łożyska,
- średnica zewnętrzna panwi (wewnętrzna gniazda/obudowy),
- chropowatość powierzchni współpracujących (Ra wału, Rz tulei, Rh gniazda),
Idealny materiał łożyskowy posiada przede wszystkim niską wartość współczynnika tarcia, odporność na zatarcie, dużą wytrzymałość na naciski, wysoką wytrzymałość zmęczeniową, odporność na korozję, dobrą przewodność cieplną, wysoką trwałość, dobrą obrabialność.
Zakres stosowalności, podstawowe parametry materiałów łożyskowych określają:
- nacisk w panwi, prędkość liniowa/obrotowa w łożysku ślizgowym,
- dopuszczalna wartość iloczynu prędkości i nacisku dla danego materiału,
- maksymalna dopuszczalna temperatura pracy dla danego materiału łożyska ślizgowego/tulei łożyskowej/panwi.
Łożyska ślizgowe ze względu na rodzaj smarowania dzielą się na:
- suche – niesmarowane (samosmarne, samosmarowne, bezsmarne). Panewki takich łożysk wykonane są z tworzyw sztucznych, na przykład PTFE, POM,PAI, PEEK, z kompozytów metalowych z dodatkiem PTFE lub grafitu oraz całkowicie wykonane z grafitu. Używane są do bardzo wielu różnych rozwiązań.
- powietrzne – dystans między wałem a panewką utrzymywany jest przez poduszkę powietrzną wytworzoną przez sprężone powietrze dostarczane do panewki. Łożyska tego typu stosuje się w urządzeniach o dużych prędkościach obrotowych, w których na wałach występują niewielkie obciążenia.
- smarowane – przestrzeń między czopem a tuleją jest wypełniona olejem, smarem plastycznym lub cieczami procesowymi. W czasie ruchu wału między powierzchnią wału a panewką tworzy się cienki film smarny, który ułatwia ruch obrotowy minimalizując tarcie:
- hydrodynamiczne – w których film olejowy tworzy się samoczynnie wskutek zjawisk hydrodynamicznych powstających w szczelinie i ruchu czopu względem tulei. Smarowaniem hydrodynamicznym jest smarowanie tuleją luźną.
- hydrostatyczne – w tego typu łożyskach do przestrzeni między czopem a tuleją podawany jest olej pod ciśnieniem, tworzący stały olejowy film smarny.
- inne – łożyska smarowane: smarami, wodą i cieczami procesowymi oraz łożyska magnetyczne.
Łożyska ślizgowe ze względu na skład warstw dzielą się na:
- jednorodne – 100% objętości: brąz, PTFE, tworzywa sztuczne, węgliki,
- bimetaliczne (warstwowe) – dwie lub więcej warstwy metalu, zwykle warstwa nośna ze stali, stali nierdzewnej bądź żeliwa z warstwą ślizgową z innego metalu np. stopy łożyskowe, kompozyty brązu.
- wielowarstwowe – taśma ze stali + warstwa pośrednia ze spieku brązowego + warstwa ślizgowa z tworzyw sztucznych
Przedstawione wyżej typy łożysk mogą Państwo poznać bliżej na www.inbear.pl.
Firma INBEAR Łożyska Ślizgowe to polski dystrybutor wysokiej jakości łożysk i tulejek ślizgowych.
Zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz do zadawania nurtujących Państwa pytań na które z chęcią odpowiemy i pomożemy. W następnych artykułach omówimy wyżej wymienione rodzaje łożysk.
Łożyska ślizgowe to elementy urządzenia, maszyny, umożliwiające względny ruch obrotowy oscylacyjny lub posuwisto-zwrotny, jednego elementu (wał/czop) względem drugiego (gniazdo/obudowa).
Istnieje wiele rodzajów łożysk ślizgowych, które trzeba usystematyzować pod kątem: wielkości, obciążenia, prędkości obrotowej, rodzaju ruchu, rodzaju tarcia, składu chemicznego, środka smarnego. Ta różnorodność wymusza skompletowanie maksymalnej ilości informacji o warunkach pracy, aby dobrane łożysko spełniało pokładane w nim oczekiwania.
O geometrii łożysk ślizgowych decydują:
- średnica wału/czopa,
- średnica wewnętrzna tulei/łożyska/panwi,
- stosunek długości L panwi do jej średnicy wewnętrznej Ø dp,
- promieniowy luz łożyskowy,
- grubość ścianki tulei panwi łożyska,
- średnica zewnętrzna panwi (wewnętrzna gniazda/obudowy),
- chropowatość powierzchni współpracujących (Ra wału, Rz tulei, Rh gniazda),
Idealny materiał łożyskowy posiada przede wszystkim niską wartość współczynnika tarcia, odporność na zatarcie, dużą wytrzymałość na naciski, wysoką wytrzymałość zmęczeniową, odporność na korozję, dobrą przewodność cieplną, wysoką trwałość, dobrą obrabialność.
Zakres stosowalności, podstawowe parametry materiałów łożyskowych określają:
- nacisk w panwi, prędkość liniowa/obrotowa w łożysku ślizgowym,
- dopuszczalna wartość iloczynu prędkości i nacisku dla danego materiału,
- maksymalna dopuszczalna temperatura pracy dla danego materiału łożyska ślizgowego/tulei łożyskowej/panwi.
Łożyska ślizgowe ze względu na rodzaj smarowania dzielą się na:
- suche – niesmarowane (samosmarne, samosmarowne, bezsmarne). Panewki takich łożysk wykonane są z tworzyw sztucznych, na przykład PTFE, POM,PAI, PEEK, z kompozytów metalowych z dodatkiem PTFE lub grafitu oraz całkowicie wykonane z grafitu. Używane są do bardzo wielu różnych rozwiązań.
- powietrzne – dystans między wałem a panewką utrzymywany jest przez poduszkę powietrzną wytworzoną przez sprężone powietrze dostarczane do panewki. Łożyska tego typu stosuje się w urządzeniach o dużych prędkościach obrotowych, w których na wałach występują niewielkie obciążenia.
- smarowane – przestrzeń między czopem a tuleją jest wypełniona olejem, smarem plastycznym lub cieczami procesowymi. W czasie ruchu wału między powierzchnią wału a panewką tworzy się cienki film smarny, który ułatwia ruch obrotowy minimalizując tarcie:
- hydrodynamiczne – w których film olejowy tworzy się samoczynnie wskutek zjawisk hydrodynamicznych powstających w szczelinie i ruchu czopu względem tulei. Smarowaniem hydrodynamicznym jest smarowanie tuleją luźną.
- hydrostatyczne – w tego typu łożyskach do przestrzeni między czopem a tuleją podawany jest olej pod ciśnieniem, tworzący stały olejowy film smarny.
- inne – łożyska smarowane: smarami, wodą i cieczami procesowymi oraz łożyska magnetyczne.
Łożyska ślizgowe ze względu na skład warstw dzielą się na:
- jednorodne – 100% objętości: brąz, PTFE, tworzywa sztuczne, węgliki,
- bimetaliczne (warstwowe) – dwie lub więcej warstwy metalu, zwykle warstwa nośna ze stali, stali nierdzewnej bądź żeliwa z warstwą ślizgową z innego metalu np. stopy łożyskowe, kompozyty brązu.
- wielowarstwowe – taśma ze stali + warstwa pośrednia ze spieku brązowego + warstwa ślizgowa z tworzyw sztucznych
Przedstawione wyżej typy łożysk mogą Państwo poznać bliżej na www.inbear.pl.
Firma INBEAR Łożyska Ślizgowe to polski dystrybutor wysokiej jakości łożysk i tulejek ślizgowych.
Zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz do zadawania nurtujących Państwa pytań na które z chęcią odpowiemy i pomożemy. W następnych artykułach omówimy wyżej wymienione rodzaje łożysk.
